Handreiking Afname BRO Gegevens

BRO Uitgiftekanalen
Handreiking voor afname van BRO-gegevens
(juli 2022)

Colofon

Inleiding

Voorwoord

Betrouwbare en toegankelijke informatie over de samenstelling en opbouw van de ondergrond is van groot belang voor een dichtbevolkt land als het onze. Het helpt overheden, bedrijven en burgers om op feiten gebaseerde beslissingen te nemen over het gebruik van de ondergrond, bijvoorbeeld in verband met bereikbaarheid, waterveiligheid, warmte- en koudeopslag, aardgasproductie en de winning van aardwarmte. Ook voorkomen we zo dat informatie dubbel worden ingewonnen omdat het niet centraal is geregistreerd. Het verzamelen, beschikbaar stellen, en gebruiken van al deze informatie is sinds september 2015 wettelijk vastgelegd in de Basisregistratie Ondergrond (BRO). Op 1 januari 2018 is het eerste deel van de Wet BRO in werking getreden, op 1 januari 2020 het tweede deel. Omdat de BRO onderdeel is van het Stelsel van Basisregistraties, is het verplicht gebruik van BRO-gegevens in werkprocessen van overheidsorganisaties opgenomen in de Wet BRO.

Doelstelling

Veel partijen hebben te maken met de BRO: bestuursorganen (overheden, Rijksdiensten), maar ook burgers en bedrijven. Uit gebruikersonderzoek is gebleken dat niet iedereen op de hoogte is van de verschillende uitgiftekanalen van BRO-gegevens en de functionele en technische mogelijkheden die deze kanalen bieden. Deze handreiking biedt daarom een laagdrempelige overzichtsbeschrijving van de BRO-uitgiftekanalen en geeft uitleg over het gebruik daarvan. Het ondersteunt daarmee overheden en bedrijfsleven in het maken van keuzes t.b.v. het gebruik (verplicht voor overheidsorganisaties) van BRO-gegevens in de dagelijkse praktijk. Vanuit dit document wordt verwezen naar meer gedetailleerdere informatie en documentatie over de individuele BRO-uitgiftekanalen.

Doelgroepen

Doelgroepen voor dit document zijn organisaties en personen die aan de afnamekant van de BRO opereren, waaronder bestuursorganen (bestuurders, beleidsmakers, BRO-coördinatoren) en bedrijven (ingenieurs, software-leveranciers).

Leeswijzer

In hoofdstuk 2 wordt een overzicht gegeven van de verschillende uitgiftekanalen van de BRO. In de daaropvolgende hoofdstukken volgt een meer gedetailleerde beschrijving van ieder uitgiftekanaal.

Overzicht van BRO Uitgiftekanalen

Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft de verschillende type afnemers en bijbehorende BRO-uitgiftekanalen

Afnemers

De afnemers van BRO-gegevens en modellen zijn onder te verdelen in 5 gebruikersgroepen:

1. Overheden (bestuursorganen, zowel uit oogpunt van gegevensbeheer als uit hergebruik)
2. Bedrijven vanuit de inhoud (landbouw, industrie, adviesbureaus, commercieel)
3. Bedrijven vanuit de ICT (softwareleveranciers, geo-informatie adviesbureaus)
4. Kennisinstellingen (lager-, middelbaar-, hoger onderwijs, onderzoeksinstellingen)
5. Burgers

Daarnaast zijn afnemers ook in te delen in gebruikers- "communities" (niet-limitatief):

1. Beleidsmakers (inhoudelijk experts die BRO-gegevens gebruiken t.b.v. voor beleidsvorming)
2. Planvormers (inhoudelijk experts die BRO-gegevens gebruiken t.b.v. het maken van omgevings-plannen en voor het uitvoeren van MER studies
3. Vergunningverleners (inhoudelijk experts die BRO-gegevens gebruiken t.b.v. vergunningverlening)
4. Ingenieurs bij bouwbedrijven en ingenieursbureaus (inhoudelijk experts die BRO-gegevens gebruiken bij het ontwerpen en realiseren van infrastructurele werken zoals wegen, bruggen, dijken)
5. Agrariërs (inhoudelijk experts die gebruik maken van de bodeminformatie in de BRO)
6. Hydrologen (inhoudelijk experts die BRO-gegevens gebruiken voor watermanagement en -winning)
7. Geologen (inhoudelijk experts die in het kader van olie- en gaswinning BRO-gegevens gebruiken)
8. Bodem(sanering)onderzoekers (inhoudelijk experts op het gebied van bodemsanering)
9. Beheerders van kabels en leidingen (inhoudelijk experts die kabels en leidingen beheren)
10. Archeologen (inhoudelijk experts die BRO-gegevens gebruiken t.b.v. archeologisch onderzoek)
11. Gegevensproducenten (inhoudelijk experts die BRO-gegevens produceren)
12. Softwareontwikkelaars (maken specifieke software t.b.v. gebruik door inhoudelijk experts)
13. Overige belangstellenden (burgers, wetenschappers, bedrijven)

Overzicht van uitgiftekanalen, behorend tot de Wet Bro

Er zijn vijf mogelijkheden om gegevens die in de Landelijke Voorziening BRO geregistreerd zijn op te vragen.

Belangrijkste kenmerken per kanaal.

Overige uitgiftekanalen, niet behorend tot de Wet Bro

De uitgiftekanalen benoemd in paragraaf 2.3 vallen onder de Wet Bro. Dat betekent dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties verantwoordelijk is voor de werking en kwaliteit van de uitgiftekanalen. Het ministerie is niet verantwoordelijk voor de kwaliteit van de gegevens, Dat zijn de bronhouders. Naast die uitgiftekanalen zijn er voorzieningen die BRO gegevens aanbieden. Het ministerie is niet verantwoordelijk voor deze voorzieningen.

#	Uitgiftekanalen	Omschrijving
1	DINOloket	Het DINOloket bestaat uit een viewer waarmee BRO en NIET-BRO (DINO) gegevens c.q. modellen in samenhang bekeken en gedownload kunnen worden m.b.v. geografische en administratieve filters De NIET-BRO-gegevens zijn bijvoorbeeld gegevens uit de DINO database die niet geconverteerd zijn naar de BRO i.v.m. het (te) lage kwaliteitsniveau. BRO-gegevens zijn de volgende dag beschikbaar in het DINOloket (nachtelijke update). Aanmelden bij de BRO is voor het gebruik van het DINOloket niet nodig. Het DINOloket is een webapplicatie en bereikbaar via de URL www.dinoloket.nl. Het DINOloket is in beheer bij TNO GDN (Geologische Dienst Nederland). De formaten van het DINOloket zijn identiek aan die van het BROloket, met uitzondering van het GEF formaat, dat alleen via het DINOloket wordt uitgeleverd bij geotechnisch sondeeronderzoek. Meer informatie: https://www.dinoloket.nl/over-ons
2	Bodemdata Loket	Het Bodemdata Loket (opvolger van het BISNL Loket) bestaat uit een viewer waarmee BRO en NIET-BRO (BISNL) gegevens c.q. modellen in samenhang bekeken en gedownload kunnen worden m.b.v. geografische en administratieve filters. Het Bodemdata Loket wordt op dit moment aangepast. Na oplevering bevat het loket naast de gebruikelijke gegevens ook een aantal afgeleide producten zoals de veel gevraagde organischestofkaart en de textuurkaart. Het Bodemdata Loket is een webapplicatie en bereikbaar via de URL www.bodemdata.nl en is in beheer bij WENR (Wageningen Environmental Research). De formaten van het Bodemdata Loket zijn identiek aan die van het BROloket, met uitzondering van bodemspecifieke formaten, die alleen via het Bodemdata Loket worden uitgeleverd.
3	GIS pakketten	Dit zijn voorzieningen/pakketten waarin BRO gegevens worden aangeboden, gecombineerd met andere gegevens over de boven- en/of ondergrond,

BROloket

Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft het uitgiftekanaal BROloket.

Algemene beschrijving

Dit loket bestaat uit een viewer waarmee BRO-gegevens c.q. modellen bekeken en gedownload kunnen worden m.b.v. geografische en administratieve filters. Het BROloket biedt ook specifieke functionaliteit op modellen voor het maken van bijvoorbeeld dwarsdoorsnedes en appelboringen.

BROloket versus DINOloket

Het BROloket stelt uitsluitend BRO gegevens en modellen beschikbaar. Gedurende het programma BRO zullen steeds meer gegevens, die op dit moment nog in DINO zijn opgeslagen, gemigreerd worden naar de BRO. Echter, niet alle gegevens kunnen gemigreerd worden naar de BRO in verband met de kwaliteitseisen die de BRO stelt. Gegevens in DINO die niet geconverteerd kunnen worden naar de BRO en dus in DINO achterblijven, zullen i.c.m. BRO-gegevens via het DINOloket ontsloten blijven worden.

Gebruik in de praktijk

Toegang tot het kanaal

Het BROloket is een webapplicatie en bereikbaar via de URL www.broloket.nl.

Primaire doelgroep

Inhoudelijk deskundigen uit het werkveld ondergrond.

Gegevens en Formaten

De volgende gegevens en formaten worden via dit kanaal verstrekt. Individuele onderzoeken kunnen worden gedownload via de knop 'download grafiek'. Een selectie van onderzoeken kunnen worden aangevraagd en gedownload via een link in het ontvangen mailbericht. Bij selectie van onderzoeken worden de gegevens in XML formaat geleverd.

Functionaliteit

BROloket biedt de volgende functionaliteit

Meer informatie

Meer informatie over dit kanaal is beschikbaar op https://basisregistratieondergrond.nl/werken-bro/producten-diensten/broloket/ en https://www.broloket.nl/snelstart-ondergrondgegevens .

BRO uitgifte Soap services

Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft het uitgiftekanaal BRO uitgifte Soap services. Er zijn twee typen Soap services:

• Soap services die wij niet publiekelijk beschikbaar stellen, alleen via een PKI overheid certificaat, zie paragraaf 4.3;
• Soap services die wij wel publiekelijk beschikbaar stellen , in de vorm van REST services, zie paragraaf 4.4.

Algemene beschrijving

Via de BRO uitgifte Soap services kunnen volledig geautomatiseerd BRO-gegevens worden opgevraagd. Zodra gegevens in de BRO worden geregistreerd, zijn deze direct (instantaan) via de BRO uitgifte Soap services beschikbaar. Via dit kanaal worden ook een aantal extra attributen (KvK-nummers van de inwinner en de leverancier) uitgeleverd die specifiek bedoeld zijn voor de bronhouder en/of de leverancier van het betreffende object. De BRO uitgifte Soap services zijn vooral geschikt voor "machine-to-machine" gegevensuitwisseling met afnemende softwaresystemen.

Gebruik van niet publiekelijk beschikbare Soap services

Deze paragraaf beschrijft hoe deze Soap services in de praktijk kunnen worden gebruikt.

Toegang tot het kanaal

De BRO uitgifte Soap services zijn bereikbaar via de URL Gegevens opvragen via de SOAP webservices - Basisregistratieondergrond. Voor het gebruik van deze services is een PKI overheid certificaat benodigd.

Primaire doelgroep

Leveranciers van softwaresystemen die gebruikt worden in het werkveld ondergrond.

Gegevens en Formaten

De volgende gegevens en formaten worden via dit kanaal verstrekt.

* Aanmelden bij de BRO is hiervoor noodzakelijk. Ook heeft u een PKI Overheid certificaat nodig.
BRO Modellen: gezien de aard van BRO Modellen worden deze niet via de BRO uitgifte Soap services beschikbaar gesteld.

Functionaliteit

Op basis van query's (filters) op de SOAP service kunnen de benodigde gegevens worden gedownload.

 Replace with actual URL

In de voorbeeldberichten van de SOAP uitgiftewebservice vind je onderaan de notitie “replace with actual URL”. Een voorbeeld van zo’n URL is:

https://www.broservices.nl/wus/dsgmw-v1.1

Dit is het endpoint voor de SOAP uitgiftewebservice van geotechnisch booronderzoek (BHR-GT). Alle URLs zijn op dezelfde manier opgebouwd. Met behulp van de schema locaties kun je de URL van de andere registratieobjecten zelf afleiden. Hieronder zie je hoe de URL opgebouwd is:

Meer informatie

Meer informatie over dit kanaal is beschikbaar op https://basisregistratieondergrond.nl/werken-bro/producten-diensten/bro/ .

BRO uitgifte via REST services (publiekelijk beschikbaar)

Voor alle registratieobjecten die in de BRO zitten, zijn REST uitgifteservices ontwikkeld. Hiermee kunt u de publieke data van de BRO bekijken. Voor toegang tot deze Soap services is geen PKI overheid certificaat nodig.

Het grote voordeel van de  REST services(verwijst naar een andere website)  is dat geen PKI-certificaat nodig is, zoals bij de  SOAP webservices  van de BRO(verwijst naar een andere website) . Verder zijn de REST services zelf-beschrijvend via de zogenaamde OPEN API standaard. Dat maakt het gebruik van de REST services extra toegankelijk voor softwareontwikkelaars. De swagger-ui pagina geeft de mogelijkheid om de REST services uit te proberen en direct registratieobjecten te bekijken.

Met de REST services kunt u de publieke data van de BRO bekijken. Op dit moment zijn het allemaal uitgifteservices. De uitgifte REST services zijn bedoeld voor ‘incidenteel’ gebruik, bijvoorbeeld voor het opvragen van een kleine set van registratieobjecten is deze service geschikt. Een kleine set is bijvoorbeeld de start registratie van objecten met materiële geschiedenis (zoals bij grondwatermonitoringput of grondwatermonitoringnet) of de registraties van objecten zonder materiële geschiedenis. Voor het opvragen van grote sets van registratieobjecten van de BRO is een Atom feed beschikbaar bij PDOK.

Op de pagina URL's publieke REST services zijn alle beschikbare REST uitgifteservices die beschikbaar zijn aangegeven. 

PDOK

Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft het uitgiftekanaal PDOK.

Algemene beschrijving

Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) is een centrale voorziening voor het ontsluiten van geo-datasets van de overheid. PDOK biedt een ruime keuze aan actuele, betrouwbare en altijd beschikbare digitale geo-informatie van de overheid, waaronder sinds 2018 ook BRO-gegevens c.q. modellen. Deze zijn opvraagbaar via Open Geospatial Consortium (OGC) compliant webservices (zie APPENDIX 1 en APPENDIX 2) en ATOM feeds (bulk downloads in de vorm van gezipte bestanden), in lijn met overige geo-basisregistraties zoals BRT, BGT, BAG en BRK. Naast webservices biedt PDOK ook een eenvoudige viewer applicatie waarmee een gebruiker snel een beeld kan krijgen van het gegevensaanbod van PDOK. PDOK BRO webservices zijn open en kosteloos te gebruiken door overheden, bedrijven en burgers.

Gebruik in de praktijk

Deze paragraaf beschrijft hoe PDOK in de praktijk gebruikt kan worden.

Toegang tot het kanaal

De algemene website van PDOK is bereikbaar via www.pdok.nl. De PDOK OGC en ATOM webservices zijn bereikbaar via de pdok datasets www.pdok.nl/introductie/bro en vindbaar via nationaalgeoregister.nl/BRO.

De PDOK Viewer is bereikbaar via PDOK Viewer.

Primaire doelgroep

Personen binnen overheid of bedrijfsleven die gebruik maken van GIS systemen. Ook burgers kunnen de PDOK services en PDOK viewer gebruiken. Systemen in de BRO-keten (m.n. het Bronhouderportaal BRO) maken ook gebruik van PDOK webservices.

Gegevens en Formaten

Op dit moment worden onderstaande BRO registratieobjecten via PDOK ontsloten.

Gebruik van de PDOK viewer

De PDOK Viewer (PDOK Viewer) toont het beeld van zeer veel PDOK webservices die u kunt gebruiken. U krijgt daarmee vooraf een indruk van het kaartbeeld en de inhoud van de webservices. Doel van deze viewer is om u te laten zien welke webservices door PDOK worden aangeboden en om zo uw keus voor een bepaalde webservice makkelijker te maken. In de viewer wordt getoond welke geo-informatie beschikbaar is. Deze webservices kunt u vervolgens binnenhalen in uw eigen GIS-applicatie. U kunt dit doen door de gewenste services op te zoeken in het overzicht op de website van PDOK. U kopieert vervolgens de link van de betreffende WMS service naar uw GIS-applicatie. In tegenstelling tot het BRO-loket is de PDOK-viewer dus geen maatwerk viewer die allerlei detailinformatie toont.

Gebruik van OGC Webservices en ATOM feeds in GIS

Het gebruik van OGC webservices in GIS pakketten is nader beschreven op https://pdok-ngr.readthedocs.io/services.html en https://www.pdok.nl/how-to-faq1.
Door ondergrondgegevens via OGC webservices op te nemen in GIS pakketten kunnen de gegevens gecombineerd worden met andere gegevens. De gegevens kunnen worden bekeken, maar niet verwerkt. Door ondergrondgegevens via een ATOM feed in te lezen in een GIS pakket, kunnen de ondergrondgegevens gecombineerd worden met andere gegevens en vooral ook worden geanalyseerd.

Nationaal Georegister en PDOK

Het Nationaal Georegister (onderdeel van PDOK) bevat metadata beschrijvingen van geografische datasets en webservices in Nederland. Ook de PDOK datasets en webservices, waaronder de BRO datasets en webservices, zijn beschreven in het NGR (www.nationaalgeoregister.nl). Het NGR stelt metadata beschikbaar via een OGC:CSW webservice en via een user interface (zie Appendix 3).

Meer informatie

Meer informatie over dit kanaal is beschikbaar op https://basisregistratieondergrond.nl/werken-bro/producten-diensten/pdok/

Appendix 1 Open Geospatial Consortium (OGC) Webservices

De Nederlandse geo-infrastructuur PDOK ontsluit gegevens middels een aantal Open Geospatial Consortium (OGC) standaarden. De Open Geospatial Consortium (OGC) is een internationale organisatie die de leiding heeft in de ontwikkeling van interoperabele standaarden voor geografische diensten. De belangrijkste OGC standaarden in gebruik in Nederland zijn:

1. Web Map Service (WMS) NB Alleen de Web Map Service is op dit moment voor de datasets van de BRO van toepassing. – deze zogenaamde viewservice genereert een statische kaartuitsnede van geo-informatie in een image formaat zoals PNG, GIF of JPEG
2. Web Feature Service (WFS) – deze zogenaamde download service is een protocol voor het opvragen van geografische VECTOR data en de daarbij behorende attributen, al dan niet via een ruimtelijk filter. Gegevens worden uitgeleverd in GML formaat
3. Web Coverage Service (WCS) – deze zogenaamde download service is een protocol voor het opvragen van geografische RASTER data en de daarbij behorende attributen, al dan niet via een ruimtelijk filter (vooral voor BRO modellen van belang). Gegevens worden uitgeleverd in GeoTIFF of JPEG2000 (lossless compression) formaat

Zie https://pdok-ngr.readthedocs.io/services.html voor een uitgebreide uitleg van OGC services. Voor het gebruik van OCG services in GIS pakketten zie https://pdok-ngr.readthedocs.io/services.html en https://www.pdok.nl/how-to-faq1

Appendix 2 ATOM feed Webservices

BRO datasets worden als één geheel (landsdekkend) als downloadbare bestanden aangeboden via ATOM Feeds. ATOM Feeds zijn webfeeds die, net zoals RSS, geabonneerde gebruikers automatisch op de hoogte brengen van nieuwe releases en updates.
Een ATOM Feed bestaat uit een XML-bestand met een doorverwijzing (hyperlink) naar een download bestand (ZIP-file met gegevens), zie onderstaand voorbeeld. In de XML is beperkt metadata opgenomen over het ZIP-bestand. BRO-gegevens zijn ook beschikbaar als ATOM Feeds via pdok.nl/downloads/bro (tabblad downloads).
De ATOM's hebben ook een gebruiksvriendelijke weergave in HTML gekregen waardoor ze bijvoorbeeld onderstaand scherm tonen:

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<feed xmlns="http://www.w3.org/2005/Atom" xmlns:georss="http://www.georss.org/georss">
     ...
     <entry>
          <id>inspireadressen.zip</id>
          <title type="text" xml:lang="nl">inspireadressen.zip</title>
          <content type="text">Downloadgrootte: 1.4 GB</content>
          <updated>2015-07-07T22:00:00.000Z</updated>
          <link href=" http://geodata.nationaalgeoregister.nl/inspireadressen/extract/inspireadressen.zip "

rel="alternate" type="application/x-compressed" hreflang="nl" length="1517044532"/>
          <link href=" http://geodata.nationaalgeoregister.nl/inspireadressen/extract/inspireadressen.zip "

hreflang="nl"/>
          <rights type="text">Copyright (c) 2012, Kadaster en Openbare Registers</rights>
          <category term="http://www.opengis.net/def/crs/EPSG/0/28992" label="Amersfoort / RD

New"/>
          <georss:polygon>50.6 3.1 50.6 7.3 53.7 7.3 53.7 3.1 50.6 3.1</georss:polygon>
     </entry>
</feed>

Appendix 3 Stappenplan opzoeken BRO gegevens in NGR

Stap 1: Zoek een service via zoekwoord: